Tengo la convicción, la certidumbre, de que mi novela es una buena novela y de que será publicada sin problemas. Así pues, me siento más sorprendida que decepcionada cuando, después de cuatro o cinco semanas, mi manuscrito regresa de Gallimard, y después de Grasset, acompañado por una carta de rechazo educada e impersonal. Me digo a mí misma que tengo que ponerme a buscar direcciones de otros editores cuando, una tarde de noviembre, recibo una llamada telefónica. Gilles Carpentier, de Editions du Seuil. Me dice que acaba de leer mi manuscrito y que hace años que no leía algo tan bello. Me dice que lo ha leído por segunda vez y que piensa publicarlo. Pero para ello es preciso que obtenga el visto bueno de varias personas. Me volverá a llamar pasadas unas semanas. Una semana después me telefonea diciendo: «Preparo su contrato...».
Tres años más me paseo por las calles de Berlin con mi traductora, Erika Tophoven. Nos detenemos delante de las librerías. En los escaparates, mi segunda novela. En mi casa, en una estantería, El gran cuaderno, traducido a dieciocho idiomas.
En Berlín, por la noche, tenemos una velada de lectura. La gente viene para verme, para escucharme, para preguntarme cosas. Sobre mis libros, sobre mi vida, sobre mi trayectoria como escritora. He aquí la respuesta a la pregunta: uno se hace escritor escribiendo con paciencia y obstinación, sin perder nunca la fe en lo que se escribe.

Kao večitog ljubitelja kratke forme, posle višemesečnog iščitavanja obimnih klasika koje sam tokom godina u nedostatku vremena ostavila za „kasnije“, ova maestralno svedena autobiografija mi je neizmerno prijala. Prvi susret sa Agotom, ali zasigurno ne i poslednji. U jedanaest isečaka smeštena je želja da se bude pismen! Pratimo devojčicu koja je rano zaražena „neizlečivom bolešću čitanja“ i koja se u nekom momentu mora suočiti sa činjenicom da iznova mora da uči jezike da bi bila shvaćena.
Negde sam naišla na citat Tomasa Bernharda koji, otprilike, kaže da u početku govorimo jezikom koji ne razumemo, ali ga, vremenom, drugi razumeju, što je dovoljno da se nekom dozvoli da postoji ili da makar bude pogrešno shvaćen. Postojanje je u vezi sa našim poznavanjem jezika. Drugi nas poznaju onoliko koliko smo u stanju da se datim jezikom izražavamo. Ako ne uspemo da se dobro izrazimo ili, ukoliko nedovoljno dobro poznajemo jezik kojim govorimo, drugi neće moći da razumeju naše „ja“. Otud i privilegija da se bude „makar“ pogrešno shvaćen, bolje i to nego da te ne razumeju uopšte!
Dakle, kad „Ona koja čita“ izgovori glasno „Ja pričam priče, ne ti!“, mi sednemo i slušamo. Neka vas ne zavara kratkoća dela i škrtost na rečima, osetićete sve reči koje je autorka izostavila i znaćete tačno zašto.

Muazzam, etkileyici bir kitaptı. Sade ve yalın anlatımıyla insanı resmen içine çekiyor.
Değindiği konuları bir kaç cümle ile geçiyor ama seçtiği kelimeler öyle yerinde ve etki ediyor ki insana, okurken öylece kalıyorum bazen. Düşünüyorum.
Kitap, Agota Kristof'un hayatının kısa bir özeti gibiydi. Macaristan'da başlayan hayatının başka bir ülkede devam etmesine kadar olan süreci anlatmış.

Ben okurken çok etkilendim. Kısacık bir şey. Ama alt metni çok derin. En çok da beni düşman dil konusu etkiledi. En sevdiği şeyden, okumak-yazmak eylemlerinden yoksun kaldığı dönemler... bilmiyorum ya.

İlgisini çeken arkadaşlar bir şans verebilir bence.

Nereden elime geçtiğini hatırlayamıyorum ama şans eseri, bu kitapla tanışmış oldum Kristof ile. Anılarını yazdığının farkında olmama rağmen beynim pek çok cümlesini farklı metaforlara çevirerek kalbime o şekilde işledi. Bulduğum diğer kitapları da ya okunacak ya okunacak artık mecbur.

Goddamn Agota! Humanity's biggest crime is not translating more of your stuff into english!